Mikilvægt er að huga stöðugt að brunavörnum í fjölbýlishúsum sem og íbúðarhúsum almennt til að stuðla að öryggi íbúa. Mörg dæmi eru um að aukin hætta hafi skapast í eldsvoðum, bæði vegna þess að öryggismálum hafi ekki verið sinnt sem skyldi og einnig vegna slæmrar umgengni í sameign sem hindraði eða tafði umferð reykkafara og íbúa á flótta.
Mörg dæmi sýna að öryggisbúnaður, s.s. reykskynjarar, slökkvitæki, brunaviðvörunarkerfi o.fl., hefur bjargað mannslífum þegar eldur hefur komið upp. Reykskynjarar eiga að vera á öllum hæðum í stigagangi og í geymslugöngum. Æskilegt er að þeir séu samtengdir. Handslökkvitæki á að vera í öllum íbúðum eða eldvarnarteppi í hverri íbúð og handslökkvitæki í stigahúsi. Útgöngu- og neyðarlýsingar þurfa að vera á göngum og í stigahúsum og gasskynjari ætti að vera þar sem gas er geymt í geymslum.
Á hverju heimili ætti einnig að vera til flóttaáætlun ef kviknar í. Þar eru flóttaleiðir heimilisins kortlagðar og jafnframt þarf að tryggja að allt heimilisfólkið þekki þær.
Stigagangar eru flóttaleiðir í eldsvoðum
Mikilvægt er að tryggja öryggi í stigagöngum sem eru skilgreindir sem flóttaleiðir. Í sameign má t.d. alls ekki hengja upp eða safna saman hlutum, sem geta valdið hættu ef kviknar i þeim eða þeir truflað umferð í eldsvoða, t.d. reykkafara eða íbúa á flótta.
Í leiðbeiningum Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar (HMS) um brunavarnir kemur fram að hver íbúð, stigagangur og geymslugangur fyrir sig í fjöleignarhúsum eigi að vera sérstakt brunahólf, sem þoli eld í ákveðinn tíma, þannig að fólki sem þar er gefist tími til að komast út. Til að standast þær kröfur þurfa allar hurðir sem liggja að stigagangi að vera sjálflokandi og reykþéttar og þola bruna í a.m.k. 30- 60 mínútur. Hurðir að íbúðum eiga að hafa að minnsta kosti 30 mínútna brunaþol.
Staðsetning slökkvitækja skiptir máli í fjölbýlishúsum og er mælt með því að hafa slökkvitæki við alla útganga, sem og á göngum eða stigapöllum. Það skiptir líka máli hvernig slökkvitæki eru hengd upp en þó nokkuð er um að Húsumsjónarmenn Eignaumsjónar þurfi að breyta uppsetningu og/eða staðsetningu slökkvitækja í sameignum húsa sem eru í Húsumsjón, til að tryggja að auðveldara verði að grípa til þeirra ef þess gerist þörf.
Svalir einnig mikilvægur öryggisþáttur
Svalir eru einnig mikilvægur öryggisþáttur í fjöleignarhúsum því minnst tvær flóttaleiðir þurfa að vera frá hverri íbúð. Ef ekki er hægt að nota stigagang geta svalir verið trygg flóttaleið. Það þarf að vera hægt að komast af þeim með auðveldum hætti, annað hvort af eigin rammleik eða með aðstoð slökkviliðs. Gasgrill á svölum þurfa að vera staðsett þannig að þau valdi ekki brunahættu. Ef svalalokanir eru til staðar þurfa þær að vera með þannig opnunarbúnaði að auðvelt sé að bjarga fólki af svölunum.
Brunavarnir í geymslum og bílageymslum
Oftar en ekki er að finna í geymslum fjölbýlishúsa töluvert af brennanlegum efnum. Því er mikilvægt að aðskilja geymsluganga frá stigagöngum með eldtraustri hurð. Ekki skal vera með hluti í geymslum sem geta valdið hættu ef eldur kemur upp, s.s. gaskúta, flugelda, né heldur bensín eða olíur sem nemur meiru magni en fimm lítrum.
Í sameiginlegum bílageymslum má ekki geyma neitt annað en bíla og það sem þeim tilheyrir, s.s. dekk, bón og annað smádót. Umgangur milli bílageymslu og stigahúss á að vera um svokallaða „slúsu“. Þar skal vera eldvarnahurð úr stáli bílageymslu megin og úr timbri stigagangs megin.
Úttekt SHS á eldvörnum fjölbýlishúsa
Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins býður upp á skoðun á eldvörnum í sameign fjölbýlishúsa ef stjórn húsfélags óskar eftir. Teikningar að húsi þurfa að liggja fyrir þegar skoðun fer fram. Að lokinni skoðun fær fulltrúi húsfélagsins afhentar skriflegar athugasemdir. Þær ber að líta á sem leiðbeiningar en ekki kröfur. Forvarnasvið slökkviliðsins hvetur þó engu að síður til þess að tekið sé mið af þessum athugasemdum og ráðist í úrbætur sem fyrst ef þörf er talin á þeim.